لئونارديت

لئونارديت
از آنجا كه در بازار ايران لئونارديت معادل هيوميك اسيد معرفي شده و كشاورز نيز بعنوان مصرف كننده تفاوت بين اين دو را بخوبي نمي داند در آغاز به برخي تفاوت هاي اساسي بين لئونارديت و هيوميك اسيد اشاره مي گردد:
1/ لئونارديت داراي پ هاش اسيدي است در حالي كه پ هاش هيوميك اسيد قليايي است.
2/ لئونارديت داراي اثر دراز مدت و تدريجي در خاك است در حاليكه اثر هيوميك اسيد در خاك كوتاه مدت و آني است.
3/ لئونارديت داراي حلاليت پاييني در آب است در حاليكه هيوميك اسيد حلاليت كامل در آب دارد.
هيوميك اسيد از لئونارديت استخراج مي شود و لئونارديت غني ترين منبع هيوميك اسيد در طبيعت با اسيديته حدوداً 4 مي باشد. لئونارديت علاوه بر هيوميك اسيد حاوي فولويك اسيد و بيش از 40 عنصر بهمراه مواد ديگر نظير هيومين مي باشد. بخش عمده اي از لئونارديت كربن است كه با توجه به اين مهم مصرف آن در كشاورزي مي تواند ماده آلي خاك را ارتقاء بخشد.
با توجه به كمبود شديد ماده آلي در خاكهاي كشاورزي ايران خصوصاً مناطق مركزي و جنوبي ، مصرف لئونارديت مي تواند بخشي از كمبود ماده آلي خاك را جبران نمايد همچنين بدليل اسيدي بودن ، منطقه اطراف ريشه و محل تجمع عناصر را اسيدي نموده ، زمينه جذب بهتر عناصر را فراهم مي سازد. بخشي از فولويك اسيد موجود درلئونارديت نيز بدليل محلول بودن در آب آبياري مي تواند در كوتاه مدت رها شده و موجبات تقويت گياه خصوصاً رشد رويشي و زمينه انتقال عناصر را فراهم سازد.
اما در دراز مدت هيوميك اسيد آن مي تواند بتدريج و با مهيا شدن شرايط آزاد سازي در خاك ، فعال شده و اثرات ويژه خود مانند كلاتور طبيعي بودن و يا كمك به تجديد و بازسازي ريشه چه ها را اعمال نمايد. پس نبايد با مصرف لئونارديت بدنبال ديدن معجزه بود و توقع ديدن نتايج فوري در ابتداي فصل را داشت. آنچه كه بعضاً بصورت رشد بيشتر سرشاخه و برگ بعد از مصرف لئونارديت ديده مي شود ارتباطي با هيوميك اسيد موجود در لئونارديت نداشته و بيشتر مر بوط به آزاد شدن عناصر تثبيت شده در خاك بدليل اسيدي شدن محيط اطراف اين عناصردر خاك در اثر پ هاش پايين لئونارديت است. بايد توجه داشت هيوميك اسيد موجود در لئونارديت در طول چندين ماه حتي چندين سال پس از مصرف لئونارديت در خاك ، بتدريج آزاد شده و لذا اثرات آن نيز تدريجي خواهد بود.
به عنوان يك واقعيت اگرچه عناصر موجود در لئونارديت متنوع و لئونارديت تقريباً محتوي اكثر عناصر مورد نياز گياه مي باشد اما اين عناصر اولاً با در صد بسيار پايين بوده كه نمي تواند جوابگوي نياز گياه باشد و ثانياً اغلب به فرم غير قابل جذب براي گياه هستند و از آنجا كه هيوميك اسيد موجود در لئونارديت نيز بفرم غير فعال است نمي تواند اين عناصر را بفرم كلاته و قابل جذب براي گياه در آورد، پس نبايد برروي عناصر موجود در لئونارديت بعنوان مجموعه اي از عناصر كه مي تواند نياز گياه را برآورده سازد حساب چنداني باز كرد.
اخيراً انواعي از لئونارديت به بازار عرضه مي شود كه توليد كنندگان آن ادعا دارند درصد عناصر خاصي از آن نظير ازت ، فسفر ، پتاسيم،كلسيم يا عناصر ميكروي آن نظير آهن و روي را ارتقاء داده اند كه مي تواند نياز گياه را برآورده سازد. واقع امر اين است كه جهت افزايش يك يا چند عنصر در لئونارديت بايد از حجم لئونارديت بعنوان ماده اصلي كاست تا بتوان اين عناصر را اضافه نمود . چنانچه توليد كننده بخواهد درصد اين عناصر را خيلي بالا ببرد تا بتواند نياز گياه را برآورده سازد ديگر چيزي از لئونارديت نمي ماند و اگر بخواهد در صد اين عناصر را پايين نگه دارد تا جايي هم براي لئونارديت بماند اولاً با توجه به درصد پايين عناصر در اين تركيب ساخته شده نياز گياه به عناصر مرتفع نشده و كشاورز مجبور خواهد بود دوباره همين عناصر را در مقادير بالاتر و بصورت جداگانه مصرف نمايد و ثانياً توليد كننده مجبور است براي اضافه كردن عناصر درصد لئونارديت را كاهش دهد كه اين كاهش مساوي است با درصد هيوميك و فولويك اسيد كمتر در محصول نهايي كه به بازار عرضه خواهد شد.
از نكات مهم ، اختلاط لئونارديت با ساير كودها ، خصوصاً كودهاي شيميايي و آلي است. نتايج مطالعات چندين ساله محققان نشان داده است كه لئونارديت مي تواند مكمل بسيار خوبي براي كودهاي شيميايي و حيواني باشد و در هرنقطه اي كه اين مواد در كنار هم مصرف شده اند ، اثر كودهاي شيميايي و حيواني تقويت شده و نتايج جالبي در افزايش كميت و كيفيت محصولات ديده شده است. بياد داشته باشيد كه حتي بهترين نوع لئونارديت نيز عليرغم داشتن ماده آلي نمي تواند جايگزين ساير كودهاي آلي نظير كودهاي حيواني باشد. در باره ميزان مصرف لئونارديت نيز لازم به ذكر است كه به هيچ عنوان مصرف آن در خاك محدوديت ندارد و كشاورز مي تواند براساس توان مالي خود و اصل هزينه فايده نسبت به مصرف آن اقدام نمايد. حتي مي تواند با افزايش مصرف لئونارديت بخشي از مصرف كودهاي شيميايي و حيواني خود را به منظور پايين آوردن هزينه كاهش دهد اما بايد توجه داشت كه اين نبايد به جايگزيني لئوناريت با كودهاي شيميايي و حيواني منجر شود. پس مقادير چند صد كيلو درهكتار كه معمولاً توصيه مي گردند بيشتر بيانگر توان مالي مصرف كننده هستند نه نياز گياه و يا محدوديت در مصرف لئونارديت. پس با مصرف بيشتر لئونارديت نتايج جالبتري خواهيم داشت.
مساله ديگر مقايسه انواع وارداتي لئونارديت با لئونارديت توليد داخل است. اگرچه بايد اقرار نمود كه توليد كنندگان خارجي براي كنترل نهايي كيفيت محصول خود دسترسي بهتري به ابزار لازم و آزمايشگاه جهت سنجش كيفيت محصول نهايي دارند و متاسفانه توليدات داخل اغلب از چنين ابزار و امكانات آزمايشگاهي بي بهره هستند اما نبايد دو عامل تعيين كننده ذيل را از ياد برد:
اول اينكه لئونارديت يك ماده معدني است و مهم كيفيت بالاي ماده استخراج شده است و الا در ساير مراحل فرآوري اين ماده معدني بين توليد كننده ايراني و خارجي تفاوت چنداني نيست و فرآوري آن تكنولوژي بالايي نمي خواهد كه منحصراً در دست توليد كننده خارجي باشد. توضيح بيشتر اينكه اگر توليد كننده داخلي بتواند دسترسي به ماده معدني باكيفيت و درصد بالا داشته باشد در محصول نهايي ارائه شده به بازار تفاوت چنداني بين توليد داخل و خارج نيست و امروز خوشبختانه برخي از توليد كنندگان داخل توان تشخيص كيفيت مطلوب ماده خام معدني را در آزمايشگاه هاي داخل دارند و يا قادر به ارسال نمونه جهت تشخيص نهايي كيفيت براي آزمايشگا ه هاي خارجي هستند. اگرچه متاسفانه بايد اذعان داشت كه برخي از توليد كنندگان نيز بدليل سهل انگاري و يا عدم شناخت درست از كيفيت ماده خام معدني باعث ارائه محصولات بي كيفيت به بازار شده و توليد داخل را بدنام مي كنند.
دومين عامل تعيين كننده قيمت فروش لئونارديت خارجي و داخلي است. بعنوان يك واقعيت قيمت لئونارديت خارجي در مقام مقايسه 2 تا 3 برابر قيمت لئونارديت توليد داخل است. با توجه به هيمن واقعيت است كه واردكننده و توزيع كننده لئونارديت خارجي براي جبران اين بخش مقدار مصرف نوع خارجي را پايين اعلام مي كند تا كشاورز با هزينه فايده كردن به اين نتيجه برسد كه مصرف نوع خارجي نيز با توجه به مقدار مصرف كمتر ، قابل قبول است. اما همانگونه كه درپاراگراف هاي قبلي اشاره شد ، در مصرف ماده خام لئونارديت محدوديتي وجود ندارد و حتي با مصرف بالاتر نتايج بهتري كسب خواهد شد.
نكته مهم :
ارائه اين اطلاعات به منظور تخريب يك توليد خاص و يا دفاع از توليد ديگري نيست همچنين بيان اين موضوعات بدين معنا نخواهد بود كه هر توليد داخلي ارزش استفاده كردن را دارد و يا مصرف توليدات خارجي توصيه نمي شود ، مطالب گفته شده صرفاً واقعياتي هستند كه اميد است كشاورز را به دور از تبليغات در انتخاب نوع محصول مصرفي كمك نمايند.

كاظم داعي / 20/4/89 / شركت كشاورزي پارس